YIL: 12

SAYI: 139

TEMMUZ  2009

 

 

önceki

yazdır

 

 

 Yrd.Doç.Dr. Atilla KARAHAN

 

 Öğr.Gör. Fikret YAMAN

 

                                                                                                   

  

SAĞLIK HİZMETLERİNİN PAZARLANMASINDA BİR TUTUNDURMA KARMASI BİLEŞENİ OLARAK HALKLA İLİŞKİLER VE AFYONKARAHİSAR İLİNDE BİR UYGULAMA  


Özet

Sağlık sektörü, her geçen gün önemini giderek arttıran sektörler arasında yer almaktadır. Sağlık sektörün görünen yüzü hastaneler, sağlık ocakları, poliklinikler ve burada çalışanlardır. Her sektörde olduğu gibi sağlık sektöründe de müşteri memnuniyeti ön planda olması gereken bir kavramdır. Müşteri memnuniyetinin sağlanmasında da halkla ilişkilerin önemi yadsınamaz bir gerçektir. Halkla ilişkilerde başarılı olan bir kuruluş, sosyal sorumluluğunu yerine getirirken toplumda olumlu bir imaja sahip olacaktır. Sağlık sektöründe de olumlu imaja sahip olan hastaneler hastalar tarafından güven verici olarak değerlendirilip, hasta tercihlerinde belirleyici rol oynayacaklardır

Bu çerçevede Afyonkarahisar’da Devlet Hastanesi, Üniversite Hastanesi ve bir özel hastanenin halkla ilişkiler uygulamaları hasta bakış açısıyla incelenmiş ve aradaki fark ortaya konulmuştur. 

Abstract

Health sector is a sector that increases its importance recently. Hospitals, village clinics, polyclinics, and staff who works at this places are interface of the health sector.As in the all other sectors, in health sector, customer satisfaction is a concept that must be foreground. To asses satisfaction of the customers, public relations is a known important fact. Any organization whose public relations are significant has a pozitive organizational reputation in any society. the hospitals which has a pozitive organizational reputation in health sector are seen reliable for the patients, and has a role when a patient decide the hospital. According to these facts, ın this study, public relations of Afyonkarahisar Government Hospital, University Hospital , and a Private Hospital are examined in the view of patients, and compared them.

GİRİŞ

Günümüzde işletmeler hangi sektörde olursa olsun tutundurma karması elemanlarından mutlaka yararlanmak zorundadırlar. Bu bağlamda tutundurma karması elemanlarından olan halkla ilişkiler ön plana çıkmaktadır. Kendini bireylerin zihninde iyi bir şekilde konumlandırmak isteyen işletmeler için halkla ilişkiler kavramı çok önemlidir. Çünkü halkla ilişkiler bir işletmenin aynasıdır.

Sağlık sektöründe de durum aynıdır. Sağlık sektöründe faaliyet gösteren işletmeler hizmetlerini pazarlayabilmek için halkla ilişkilere ihtiyaç duyarlar. Sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında halkla ilişkileri başarılı bir biçimde kullanan işletmeler rakiplerine göre bir avantaj kazanmış olurlar. Böylelikle hem toplumda iyi bir imaja sahip olurlar, hem de işletmenin devamlılığını sağlarlar. Aksi taktirde halkın beklentilerine uygun olmayan, halkla ilişkileri iyi kullanamayan işletmelerin varlıklarını devam ettirmeleri imkansızdır.

Çalışmada Afyonkarahisar ilindeki Devlet Hastanesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi ve özel bir hastane olan Park Hospital sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında halkla ilişkileri ne ölçüde etkin kullanabildikleri tespit edilmeye çalışılmıştır.

1. Halkla İlişkiler

Halkla ilişkiler; bir kuruluşla hedef kitlesi arasında karşılıklı etkileşimi, anlayışı, kabulü ve işbirliğini oluşturmaya ve bu işbirliğini devam ettirmeye yardımcı olan, sorunlar ve problemlerin yönetimini içeren, kamuoyuna cevap veren, kamuoyunun bilgilendirilmesi için yönetime yardımcı olan, topluma hizmet için yönetimin sorumluluğunu tanımlayan ve vurgulayan, eğilimleri önceden tahmin etmeye yardımcı olmak için bir erken uyarı sistemi gibi hizmette bulunan, değişikliklerden etkin bir şekilde yararlanmak amacıyla yönetime yardımcı olan ve araç olarak iletişim teknikleri ve araştırmayı kullanan bir kavramdır (1). Bu bağlamda halkla ilişkiler, bireysel ürünler ya da kurumun imajını korumak ya da ilerletmek için tasarlanmış çeşitli programları içerir (2).

Halkla ilişkilerin çeşitli amaçları vardır. Öncelikle bir kurumda halkla ilişkiler halka, örgüt ve yönetim hakkında bilgi verir, böylece örgütün politika ve çalışmaları halka benimsetilmiş olur ve kamuoyunda kurum hakkında olumlu tutum ve davranışlar geliştirilir. Halkla ilişkilerin bir başka amacı; ilgili kişiler ve kurumlarla etkileşime girerek onların desteğini almaktır. Hedef kitlelerden bilgi alarak daha sağlıklı ve sürekli ilişkiler kurmak ve dolayısıyla çevreyle ilgili kararların etkinlik ve verimliliğini arttırmak da halkla ilişkilerin bir başka amacıdır. Halkın işbirliğini sağlayarak daha uygun hizmetlerin daha kolay ve çabuk görülmesini gerçekleştirmek, örgütün genel çevresine karşı sosyal sorumluluk duygusunu arttırmak ve ahlaki değerlere önem vermek de bir kurumda halkla ilişkiler açısından izlenmesi gereken amaçlardandır (3).

Halkla ilişkiler, iki yönlü ilişki kurmak, inandırıcılık ve doğru bilgi vermek, süreklilik ve tekrarlama, sabır ve açıklık, sorumluluk gibi temel ilkelere dayanmaktadır (4).

Halkla ilişkiler iki yönlü iletişim üzerine kurulmuştur. Sağlık hizmetleri açısından baktığımızda bu iki taraftan birisi sağlık hizmeti sağlayan kurumlar diğeri ise kamuoyu yani halktır. İnsanlar herhangi bir konu hakkında ikna edilmek isteniyorsa inandırıcılık ve doğru bilgi esastır. Sağlık hizmetlerinde de insanların bu hizmetleri sağlayan kurumlardan beklentileri doğru bilgi almak ve onların inandırıcı olmalarıdır. Aksi takdirde insanlar bu hizmetlerden memnun olmayacakları gibi çevrelerini de rahatlıkla etkileyebileceklerdir. Aynı zamanda halkla ilişkiler faaliyetleri süreklilik arz etmeli ve bu faaliyetler tekrarlanmalıdır. Bu faaliyetleri yapan kurumlar sürekliliğin yanında sabırlı çalışmalı, karşısına çıkan güçlükler ya da zorluklar karşısında bu olayların üstesinden gelebilmeyi bilmeli, insanlara karşı şeffaflık politikasını benimsemeli ve günümüzde sıkça kullanılan sorumluluk ve ahlak kavramlarını da dikkate almalıdır. Böylece bu kurumlar halkla ilişkilerin temel ilkelerini yerine getirmiş olacaklar ve halkla iyi ilişkiler içinde olan kurumlar da başarılı bir biçimde faaliyetlerini gerçekleştirmiş olacaklardır.

Halkla ilişkiler açısından işletmede, güven vericilik, iç açıcılık, temizlik ve düzen gibi kavramlar bulunması gerekirken, çalışanların ise duruş, davranış, giyim ve bakımlarına özen göstermeleri gerekmektedir (5).

Halkla ilişkiler, iletişimin gerçekleşmesiyle anlam kazanır ve halkla ilişkilerde belirlenen amaca ulaşılması bakımından etkin iletişim araç ve yöntemlerinden yararlanılması önem taşımaktadır (6). Halkla ilişkilerde belirlenen amaçlara ulaşmak ve başarılı olabilmek için iletişim kapsamına giren her türlü sözlü, yazılı, görsel ve işitsel araçlardan, ilişki kurma tekniklerinden ve çalışma yöntemlerinden yararlanılır (7). Kuruluşlar, mesajlarını nakledebilmek ve imaj oluşturabilmek için çeşitli halkla ilişkiler araçlarını kullanırlar. Halkla ilişkiler broşür, sirkü, işletme gazeteleri, yıllık raporlar gibi yazılı materyaller hazırlayarak toplumu etkilemeye çalışır (8). Ayrıca işletmeler konferanslar, seminerler gibi sözlü iletişim araçlarını ve televizyon, video bantlar gibi görsel ve işitsel iletişim araçlarından da yararlanmaktadırlar.

Halkla ilişkiler, hem kamu hem de özel sektörde ticari ya da ticari olmayan herhangi bir organizasyonun tüm iletişimini içermektedir. Gerçekte yerel ve merkezi hükümetler, sağlık hizmetleri, gönüllü insanlar, eğitsel kuruluşlar, polis ve silahlı kuvvetler gibi halkla ilişkilerin büyük bir kısmı pazarlamada muhtemelen organizasyon dışındakileri etkilemeyi amaçlamaktadır (9).

2. Sağlık Hizmetlerinin Pazarlanması

Tutundurma karması elemanları; reklam, kişisel satış, promosyon ve halkla ilişkilerden oluşmaktadır (10). Hizmetlerin tutundurulması için mesajların içeriği tüketicilere güven verecek biçimde olmalıdır. Bu mesajlar hizmetlerden yararlanmak isteyen kişilerin davranışlarına göre düzenlenmeli, bunda da mevcut müşterileri elde tutmak ve potansiyel müşterileri kazanmak hedeflenmelidir (11). Sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında tutundurma karması elemanlarından halkla ilişkiler daha ön plana çıkmaktadır.

Toplum yararına ücretsiz aşı kampanyaları, ücretsiz sağlık taramaları, halkı belirli sağlık sorunları ve tedavileri konusunda bilinçlendirmek için verilen konferanslar, seminerler, bunların yapılacağı toplantı salonlarını sağlamak, maddi destekte bulunmak gibi katkılar sağlık kuruluşları tarafından yapılan halkla ilişkiler çabalarıdır. Çeşitli afetlerde afet bölgelerine acil yardım ekiplerini yollamak, ambulans, tıbbi malzeme ve personel sağlamak da halkla ilişkiler faaliyetleri kapsamında yer alır (12).

Ülkemizde sağlık hizmetlerinin büyük bir çoğunluğu kamuya bağlı olan hastaneler tarafından verilir. Bu açıdan halkla ilişkiler departmanlarının etkin bir şekilde örgütlenmesi gerekli olan hastanelerin verdiği hizmetin, hastaları memnun etmesi amaçlanmaktadır. Bu açıdan hastanelerde halkla ilişkiler biriminin yapısı, etkinliği, işlevi oldukça önemlidir (13).

Halkla ilişkilerde esas olan konulardan bir tanesi de toplumda olumlu bir imaj oluşturabilmektir. Olumlu bir imaj oluşturabilmek için sağlık fuarlarının sponsorluğu, 24 saat boyunca hastaların ve ziyaretçilerin şikayetlerini ve önerilerini ulaştırabilecekleri hastane içi direkt telefon ağı, hastanın moral açısından yükseltilmesi için, hastaların küçük bir ücret ödediği ve nakit ödüller kazandığı bir kapalı devre televizyon sisteminde bulunan eğlendirici nitelikte oyunlardır (14).

İşletmelerin sportif ve kültürel nitelikteki aktivitelere sağladıkları destek halkla ilişkiler açısından önemli bir yer tutmaktadır. Örneğin Coca-Cola, Pepsi, IBM gibi uluslar arası işletmeler bu tip faaliyetlere destek sağlayıp tüketiciler üzerinde olumlu bir imaj oluşturmaya gayret etmektedirler. Sağlık kuruluşları da, kendi çevrelerinde örneğin ilkokul çocukları arasında sportif ve kültürel yarışmalar düzenleyerek veya amatör sporculara ücretsiz spor hekimliği hizmeti sağlayarak halkla ilişkiler açısından kuruma olumlu bir imaj sağlayabilirler (15).

 

3. Araştırmanın amacı

Araştırmanın amacı, günümüzde artık her sektörün olmazsa olmazı konumunda bulunan halkla ilişkilerin sağlık sektöründe ne ölçüde uygulandığı ve asıl önemli olan halkın bunu nasıl algıladığını tespit etmek ve sağlık sektöründe farklı yapılarda bulunan hastaneler arasındaki farklılığı ortaya koymaktır. Araştırmada demografik özelliklerine göre gruplara ayrılan hastalar arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Araştırmanın hipotezleri şu şekildedir;

H1: Sağlık hizmetlerinin pazarlanması için hastanelerde uygulanan halkla ilişkiler faaliyetlerinde farklılık vardır.

H2: Sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında halkla ilişkilerin algılanmasında kadınlar ve erkekler arasında farklılık vardır.

H3: Hastanelerin halkla ilişkiler açısından kurumlarla kurdukları ilişkiler arasında farklılık vardır.

3.1.Araştırmanın Yöntemi

Sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında hastanelerin halkla ilişkilere ne ölçüde önem verdiğini tespit etmeye yönelik bu araştırmada anket yöntemi kullanılmıştır. Anket formu, halkla ilişkilerin özellikleri, amaçları ve niteliklerini sağlık hizmetleri boyutuyla düşünülüp oluşturulmuştur.

Hazırlanan anket formu iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde anketi cevaplayıcıların demografik özellikleri ve tercihlerini belirlemeye yönelik sorular yer almış, ikinci bölümde ise, sağlık kuruluşlarında halkla ilişkilerle ilgili 22 ifade yer almış ve cevaplayıcıların bu ifadeleri beşli Likert Ölçeğine (Kesinlikle katılıyorum, Katılıyorum, Fikrim yok, Katılmıyorum, Kesinlikle katılmıyorum) değerlendirmeleri istenmiştir.

Araştırmanın ana kütlesini Afyonkarahisar’daki Devlet, Üniversite ve özel hastanelere gelen bireyler oluşturmaktadır. Araştırma öncesi 35 kişilik bir gruba yönelik pilot bir uygulama yapılmış ve anket formundaki eksiklikler tekrar düzenlenip 599 kişilik bir gruba uygulanmıştır.

Anketin güvenilirliği %87,40 olarak hesaplanmıştır.

Elde edilen sonuçlar SPSS 11.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde demografik özelliklerle ilgili frekanslar alınmış, ikili ifadeler için t testi, ikiden fazla grup olan ifadeler için ise One Way Anova varyans analizinden yararlanılmıştır.

 

 

3.2. Araştırmanın Bulguları

Tablo 1. Ankete katılanların demografik özellikleri

YAS GRUP

İFADELER

KİŞİ SAYISI

%

20 ve altı

48

8,0

21 – 30 arası

215

35,9

31 – 40 arası

114

19,0

41 – 50 arası

125

20,9

51 ve üzeri

97

16,2

CINSIYET

Kadın

263

43,9

Erkek

336

56,1

GELİR DURUMU

300YTL ve altı

42

7,0

301 – 600Ytl arası

392

65,4

601-900YTL arası

122

20,4

901 -1200TL arası

25

4,2

1201YTL ve üzeri

18

3,0

EĞİTİM

Ilkokul

175

29,2

Ortaokul

143

23,9

Lise

161

26,9

Yüksekokul

96

16,0

Üniversite ve üzeri

24

4,0

KURUM

Emekli Sandığı

112

18,7

SSK

386

64,4

Bağkur

67

11,2

Hiçbiri

34

5,7

NASIL

Yeterli

169

28,2

Orta düzeyde

330

55,1

Yetersiz

100

16,7

TERCIH

Devlet Hast.

182

30,4

Ünv. Hast.

259

43,2

Özel Fuar Hast.

20

3,3

Park Hospital

138

23,0

HASTANE

Devlet Hast.

199

33,2

Ünv. Hast.

200

33,4

Park Hospital

200

33,4

TOPLAM

599

100,0

 

Yaş bilimsel araştırmalarda önemli bir değişkendir.Tablo 1’e bakıldığında ankete katılanların % 8 ‘inin 20 yaş ve altında olduğu görülmektedir. Yine ankete katılanların % 35,9 ‘u 21-30 yaş arasında, % 19 ‘u 31-40 yaş arasındadır. 41-50 yaş aralığında olanların yüzdesi 20,9 iken, 51 ve üzeri yaştakilerin oranı %16,2 ‘dir.

         Cinsiyette bilimsel araştırmalarda belirleyici bir faktördür.Katılımcıların %43.9 ‘u kadın, %56,1 ‘i ise erkektir.

         Bireylerin gelir durumları tercihlerine yön veren bir kavramdır. Bu bağlamda düşünüldüğünde aylık geliri 300 ytl ve altında olanların oranı % 7, % 65,4 ‘ünün ise 301-600 ytl ‘dir. Katılımcıların % 20,4 ‘ünün aylık geliri 601-900 arasındayken, % 4,2 ‘sinin aylık geliri 901-1200 ytl ’dir. 1201 ytl aylık geliri olanların oranı ise % 3 ‘tür.

         Eğitim düzeyleri, kişilerin olayları değerlendirebilme kapasiteleriyle yakından alakalıdır. Ankete katılanların %29,2 ‘si ilkokul, %23,9 ‘si ortaokul, %26,9 ‘u ise lise mezunudur. Katılımcılardan % 16 ’sı yüksekokul mezunu iken, % 4 ‘ü ise üniversite ve üzeri mezuniyete sahiptir.

         Katılımcılardan sağlık güvencesi emekli sandığı olanların oranı % 18,7 iken, %64,4 ‘lük kesimin SSK’lı olduğu görülmektedir. Bağ kur’lu olanların oranı % 11,2 ‘dir. %5,7 ‘lik kesimin ise hiçbir sağlık güvencesi bulunmamaktadır.

         Ankete katılanların % 28,2 ‘sinin hastane hizmetlerinin yeterli olduğu konusunda olumlu görüşte bulunduğu görülmektedir. Hastanelerdeki hizmetin orta düzeyde olduğu görüşünde olanların oranı ise % 55,1 iken, yetersiz görenlerin oranı ise % 16,7 ‘dir.

         Hastane tercihleri konusunda ise, üniversite hastanelerini tercih edenlerin % 43,2 ile ilk sırada olduğu görülmektedir. % 30,4 ‘lük kesimin devlet hastanelerini, % 23 ‘ünün Özel Park Hospital’i tercih ettikleri görülmektedir. Katılımcıların sadece % 3,3 ‘lük kesimi ise hastane tercihi konusunda Özel Fuar Hastanesi demişlerdir.

 

 

 

Tablo 2. Cinsiyete göre ifadelerin t-testi analizi

Independent Samples Test

CİNSİYETE GÖRE T TESTİ İFADELER

 

Sig. (2-tailed)

Mean Difference

Std. Error Difference

1.Hastane her konuda hastaları aydınlatmaktadır.

,001

,27449

,08269

,001

,27449

,08238

2.Hastane hastaların dilek, istek ve tavsiyelerine önem verir.

 

,000

,29399

,06835

,000

,29399

,06897

3.Hastanede iki yönlü (hasta ve personel arasında) ilişki kurmaya özen gösterilir.

,000

,43980

,07082

,000

,43980

,07282

4.Hastane inanç ve değerlere önem verir.

 

,019

,18684

,07923

,017

,18684

,07798

5.Hastanede hastalara doğru bilgiler verilir.

,010

,19131

,07443

,009

,19131

,07312

6.Hastane personelinin sabırlı çalıştığını düşünüyorum.

,934

,00647

,07795

,933

,00647

,07680

7.Toplumda hastanenin imajı olumludur.

,000

,34920

,07746

,000

,34920

,07766

8. Hastane güven vericidir

,000

,53318

,07879

,000

,53318

,08001

9.Hastane temiz ve iç açıcı görünmektedir.

,000

,46625

,07978

,000

,46625

,08075

10.Hastane çalışanları giyim ve bakımlarına özen göstermektedirler.

 

,576

,04087

,07309

,568

,04087

,07157

11. Hastanenin kendi personeliyle iyi ilişkiler kurduğunu düşünmekteyim.

,000

,36336

,09590

,000

,36336

,09674

12.Hastane kamu kuruluşlarıyla iyi ilişkiler kurmaktadır

 

,149

,12876

,08911

,140

,12876

,08719

13.Hastane eğitime önem vermektedir.

,000

,30587

,07733

,000

,30587

,07711

14.Hastane meslek örgütleriyle iyi ilişkiler kurmaktadır.

 

,895

,01057

,07996

,893

,01057

,07823

15. Medyada hastane ile ilgili haberlere rastlamaktayım.

,030

,19538

,08968

,027

,19538

,08803

16.Hastane sportif faaliyetlere destek vermektedir.

 

,004

,26495

,09100

,003

,26495

,09030

17.Hastane kültürel faaliyetlere önem vermektedir.

,000

,34433

,07814

,000

,34433

,07741

18.Hastanenin amaç ve hedefleri bellidir.

 

,508

-,06464

,09765

,486

-,06464

,09267

19.Hastanede herkesin belli bir sorumluluğu vardır.

,002

,27495

,08658

,002

,27495

,08874

20. Hastane etik davranışlara önem vermektedir.

 

,371

,06945

,07757

,374

,06945

,07798

21.Hastanenin temel felsefesi hasta memnuniyetidir.

,001

,28173

,08674

,002

,28173

,08929

22.Hastane ihtiyaç sahiplerine ücretsiz hizmet sağlamaktadır.

,216

,13264

,10708

,213

,13264

,10643

 

Tablo 3.Kriterlerin ifadelerle karşılaştırılması ile oluşan varyans analizi

 

İFADELER

YAŞ

GELİR

EĞİTİM

HANGİ SAĞLIK KURUMU

NASIL

 

TERCİH

HASTANE

Sig.

Sig.

Sig.

Sig.

Sig.

Sig.

Sig.

1.Hastane her konuda hastaları aydınlatmaktadır.

 

,002

 

,001

 

,000

 

,000

 

,386

 

,029

 

,001

2.Hastane hastaların dilek, istek ve tavsiyelerine önem verir.

 

,000

 

,001

 

,000

 

,000

 

,240

 

,002

 

,000

3.Hastanede iki yönlü (hasta ve personel arasında) ilişki kurmaya özen gösterilir.

,014

,393

,001

,006

,154

,010

,000

4.Hastane inanç ve değerlere önem verir.

,011

,015

,000

,003

,049

,000

,001

5.Hastanede hastalara doğru bilgiler verilir.

 

,012

 

,012

 

,033

 

,000

 

,006

 

,005

 

,000

6.Hastane personelinin sabırlı çalıştığını düşünüyorum.

,887

,005

,000

,000

,290

,000

,000

7.Toplumda hastanenin imajı olumludur.

,033

,409

,000

,001

,039

,046

,000

8. Hastane güven vericidir.

,000

,158

,005

,000

,499

,104

,002

9.Hastane temiz ve iç açıcı görünmektedir.

,000

,000

,000

,150

,010

,000

,000

10.Hastane çalışanları giyim ve bakımlarına özen göstermektedirler.

 

,001

 

,000

 

,000

 

,002

 

,006

 

,000

 

,000

11. Hastanenin kendi personeliyle iyi ilişkiler kurduğunu düşünmekteyim.

,187

,013

,000

,008

,010

,131

,009

12.Hastane kamu kuruluşlarıyla iyi ilişkiler kurmaktadır

,019

,000

,000

,007

,126

,000

,000

13.Hastane eğitime önem vermektedir.

,000

,000

,000

,001

,042

,000

,000

14.Hastane meslek örgütleriyle iyi ilişkiler kurmaktadır.

,000

,000

,000

,400

,230

,000

,009

15. Medyada hastane ile ilgili haberlere rastlamaktayım.

,704

,134

,000

,328

,516

,000

,007

16.Hastane sportif faaliyetlere destek vermektedir.

,450

,084

,000

,114

,000

,063

,000

17.Hastane kültürel faaliyetlere önem vermektedir.

,000

,084

,001

,000

,001

,000

,251

18.Hastanenin amaç ve hedefleri bellidir.

,461

,000

,000

,108

,000

,011

,170

19.Hastanede herkesin belli bir sorumluluğu vardır.

,005

,033

,016

,030

,080

,004

,000

20. Hastane etik davranışlara önem vermektedir.

,107

,008

,001

,001

,003

,000

,000

21.Hastanenin temel felsefesi hasta memnuniyetidir.

,026

,000

,000

,000

,129

,000

,000

22.Hastane ihtiyaç sahiplerine ücretsiz hizmet sağlamaktadır.

,002

,009

,014

,000

,028

,000

,007

 

Tablo 2 ve tablo 3’deki sonuçlar incelendiğinde her bir ifade ayrı ayrı aşağıdaki biçimde değerlendirilmiştir.

1.Hastane her konuda hastaları aydınlatmaktadır.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 41-50 yaş arasındaki kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 51 yaş ve üzerindekilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; geliri 300 Ytl ve altında olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, 301-600 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; lise mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların ifadeye katılmalarına karşın, Bağ-kur’a bağlı olanların katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin katılmamalarındandır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Üniversite Hastanesi’nde cevaplayanların ifadeye katılmalarına karşın, Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

2.Hastane hastaların dilek, istek ve tavsiyelerine önem verir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 21-30 yaş arasındaki kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 41-50 yaş arasındakilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, geliri 601-900 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; üniversite ve üzerinde mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-kur’a bağlı olanların ifadeye katılmalarına karşın, SSK’ya bağlı olanların katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni daha çok tercih edenler ifadeye katılırken, Park Hospital’i tercih edenlerin ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

3.Hastanede iki yönlü (hasta ve personel arasında) ilişki kurmaya özen gösterilir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş arasındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; SSK’ya bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, Bağ-Kur’a bağlı olanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

4.Hastane inanç ve değerlere önem verir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 31-40 yaş aralığındaki kişilerin ifadeye katılmalarına karşın, 51 yaş ve üzerindeki kişilerin ifadeye katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 901-1200 Ytl arasında olanlar bu ifadeye katılırlarken, gelir düzeyi 1201 Ytl ve üzeri olanların ise ifadeye katılmamalarındandır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ilkokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-Kur’a bağlı kişilerin ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayan kişilerin katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, orta düzeyde değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni daha çok tercih edenler ifadeye katılırken, Park Hospital’i tercih edenlerin ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

5.Hastanede hastalara doğru bilgiler verilir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 21-30 yaş arasındaki kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 41-50 yaş arasındakilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, geliri 901-1200 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

 

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ilkokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-Kur’a bağlı olanların ifadeye katılmasına karşın, Emekli Sandığı’na bağlı olanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

6.Hastane personelinin sabırlı çalıştığını düşünüyorum.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 1201 Ytl ve üstü olanlar bu ifadeye katılırlarken, gelir düzeyi 301-600 Ytl arasında olanların ise ifadeye katılmamalarındandır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; bu ifadeye ilkokul mezunlarının katılmasına karşın lise mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; SSK’ya bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

7.Toplumda hastanenin imajı olumludur.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 ve altındaki yaştaki kişilerin ifadeye katılmalarına karşın, 51 yaş ve üzerindeki kişilerin ifadeye katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; bu ifadeye ilkokul mezunlarının katılmasına karşın lise mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; SSK’ya bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini orta düzeyde değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, orta düzeyde değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

8. Hastane güven vericidir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş arasındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; ilkokul mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

9.Hastane temiz ve iç açıcı görünmektedir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 21-30 yaş arasındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş arasındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, geliri 901-1200 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; ilkokul mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık yoktur.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

10.Hastane çalışanları giyim ve bakımlarına özen göstermektedirler.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 51 yaş ve üzerindeki kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 41-50 yaş arasındakilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanlar bu ifadeye katılırlarken, gelir düzeyi 1201 Ytl ve üzeri olanların ise ifadeye katılmamalarındandır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; bu ifadeye ilkokul mezunlarının katılmasına karşın yüksekokul mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, orta düzeyde değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Devlet Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

11. Hastanenin kendi personeliyle iyi ilişkiler kurduğunu düşünmekteyim.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, geliri 901-1200 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ilkokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği;

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

12.Hastane kamu kuruluşlarıyla iyi ilişkiler kurmaktadır

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 ve altındaki yaştaki kişilerin hastanenin kamu kuruluşlarıyla iyi ilişkiler kurduğunu düşünürken, 21 yaş ve üzerindeki kişilerin karşı görüş belirtmeleridir.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu görüşe katılmasına karşın, gelir düzeyi 301-600 Ytl arasında olanların bu görüşe katılmamalarıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; ilkokul mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, yüksekokul mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların bu ifadeye katılmamalarıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

13.Hastane eğitime önem vermektedir.

 

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş arasındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, gelir düzeyi 301-600 Ytl arasında olanların bu ifadeye katılmamalarıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, yüksekokul mezunlarının katılmamalarıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Emekli Sandığı’na bağlı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini orta düzeyde bulanların ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz bulanların ifadeye katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

14.Hastane meslek örgütleriyle iyi ilişkiler kurmaktadır.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 51 yaş ve üzerindekilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş aralığındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, 301-600 Ytl  arasında geliri olanların bu ifadeye katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık yoktur.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni daha çok tercih edenler ifadeye katılırken, Park Hospital’i tercih edenlerin ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

15. Medyada hastane ile ilgili haberlere rastlamaktayım.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; ilkokul mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının katılmamasından kaynaklanmaktadır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık yoktur.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Devlet Hastanesi’ni daha çok tercih edenler ifadeye katılırken, Park Hospital’i tercih edenlerin ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

16.Hastane sportif faaliyetlere destek vermektedir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, lise mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık yoktur.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

17.Hastane kültürel faaliyetlere önem vermektedir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 21-30 yaş arasındaki kişilerin ifadeye katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık yoktur.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, yüksekokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayanların ifadeye katılmalarına karşın, SSK’ya bağlı olanların ifadeye katılmamalarıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık yoktur.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

18.Hastanenin amaç ve hedefleri bellidir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 901-1200 Ytl arasında gelir düzeyine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, 601-900 Ytl arasında geliri olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ortaokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık yoktur.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık yoktur.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; erkeklerin ifadeye katılmalarına karşın kadınların katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

19.Hastanede herkesin belli bir sorumluluğu vardır.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındaki kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 41-50 yaş arasındakilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, geliri 901-1200 Ytl arasında olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, yüksekokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-Kur’a bağlı olanların ifadeye katılmasına karşın, Emekli Sandığı’na bağlı olanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

20. Hastane etik davranışlara önem vermektedir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık yoktur.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altı olanlar bu ifadeye katılırlarken, gelir düzeyi 1201 Ytl ve üzeri olanların ise ifadeye katılmamalarındandır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; bu ifadeye ilkokul mezunlarının katılmasına karşın yüksekokul mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayan kişiler bu ifadeye katılırken, Emekli sandığı’na bağlı olanların katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmasına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin bu ifadeye katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

21.Hastanenin temel felsefesi hasta memnuniyetidir.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altında olan kişilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 21-30 yaş arasındakilerin bu ifadeye katılmamalarıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; gelir düzeyi 300 Ytl ve altında olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, 1201 Ytl ve üzerinde geliri olanların ifadeye katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; ilkokul mezunlarının bu ifadeye katılmalarına karşın, yüksekokul mezunlarının katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-Kur’a bağlı kişilerin ifadeye katılmalarına karşın, Emekli Sandığı’na bağlı kişilerin katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık yoktur.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Park Hospital’i tercih edenlerin katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; anketi Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların bu ifadeye katılmalarına karşın, anketi Park Hospital’da cevaplayanların ifadeye katılmadıklarını belirtmelerinden kaynaklanmaktadır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

22.Hastane ihtiyaç sahiplerine ücretsiz hizmet sağlamaktadır.

Yapılan varyans analizi ve t testi sonuçları şu şekildedir;

Yaş; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; 20 yaş ve altındakilerin bu ifadeye katılmalarına karşın, 31-40 yaş aralığındaki kişilerin katılmamasıdır.

Gelir Düzeyi; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; geliri 300 Ytl ve altında olanlar ifadeye katılırken, 601-900 Ytl arasında geliri olanların katılmamasıdır.

Eğitim Durumu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite ve üzeri mezuniyet derecesine sahip olanların bu ifadeye katılmalarına karşın, ilkokul mezunlarının ifadeye katılmamasıdır.

Hangi sağlık kurumuna bağlı olduğu; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Bağ-Kur’a bağlı kişilerin ifadeye katılmalarına karşın, hiçbir sağlık kurumuna bağlı olmayan kişilerin katılmamasıdır.

Afyon’daki hastane hizmetlerini nasıl değerlendirdiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; hastane hizmetlerini yeterli değerlendirenlerin ifadeye katılmalarına karşın, yetersiz değerlendirenlerin katılmamasıdır.

Hangi hastanenin daha çok tercih edildiği; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’ni tercih edenlerin bu ifadeye katılmalarına karşın, Özel Fuar Hastanesi’ni tercih edenlerin katılmamasıdır.

Anketin yapıldığı hastane; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; Üniversite Hastanesi’nde anketi cevaplayanların ifadeye katılmalarına karşın, Devlet Hastanesi’nde cevaplayanların katılmamasıdır.

Cinsiyet; anlamlı bir farklılık vardır. Bu anlamlı farklılığın nedeni; kadınların ifadeye katılmalarına karşın erkeklerin katılmamasından kaynaklanmaktadır.

 

SONUÇ

Araştırmada sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında halkla ilişkilerin önemi ortaya konmaya çalışılmış, bunlar yapılırken Afyonkarahisar ilindeki Devlet Hastanesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ve özel bir hastane olan Park Hospital’de sağlık hizmetlerini pazarlarken halkla ilişkileri ne ölçüde etkin kullandığı hasta perspektifinden incelenmeye çalışılmıştır.

Tercih açısından Üniversite Hastanesi en çok tercih edilen hastane olurken, Devlet Hastanesi ikinci, Afyonkarahisar ilinde özel bir hastane olan Park Hospital ise üçüncü sırada yer almaktadır.

Araştırma kapsamında sağlık hizmetlerinin pazarlanmasında halkla ilişkilerin önemi üzerine yöneltilen sorularda demografik özellikler açısından farklılıklar tespit edilmiştir.

Cinsiyet baz alındığında Afyonkarahisar’da kadınlar erkeklere göre hastaneleri halkla ilişkiler açısından daha yeterli bulmaktadır. Bu H2 hipotezini doğrulamaktadır. Halkla ilişkilerde temel ilkeler dikkate alındığında Devlet Hastanesi ve Üniversite Hastanesi Park Hospital’e göre halkla ilişkilere daha başarılı bulunmaktadır. Bunun nedeni olarak özel hastaneyi tercih eden kişilerin memnuniyet açısından daha fazla beklenti içinde oldukları ve bu beklentilerine istedikleri yanıtı alamadıkları söylenebilir. Bu da H1 hipotezini doğrulamaktadır.

Araştırma kapsamındaki cevaplayıcıların cevapları dikkate alındığında Devlet Hastanesi’nin toplumda imajının olumlu olduğu ve bireyler tarafından güven verici bulunduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Bunun nedeni Afyonkarahisar’da Devlet Hastanesi’nin uzun yıllardır var olması, gerek Üniversite Hastanesi’nin gerekse Park Hospital’in geçmişinin Devlet Hastanesi kadar eski olmaması ve insanların alışkanlıklarından kolayca vazgeçememesi eskiden beri devam eden Devlet Hastanesi geleneğini sürdürmesi gösterilebilir.

Hastanenin temizliği ve çalışanların bakımlı olması açısından Devlet Hastanesi ve Üniversite Hastanesi ile Park Hospital arasındaki farklılığın nedeni yukarıda belirtildiği gibi müşterilerin özel hastaneden beklentilerinin yüksek olması gösterilebilir. Bu sonuçta yine H1 hipotezini doğrular niteliktedir.

Cevaplayıcıların verdikleri cevaplar doğrultusunda dikkat çeken bir başka hususta Devlet Hastanesi ve Üniversite Hastanesi’nin Devletin çeşitli organları ve çeşitli örgütlerle Park Hospital’e göre daha iyi ilişkiler kurduğu ile ilgilidir. Bunun nedeni Devlet Hastanesi ve Üniversite Hastanesi’nin resmi kurum olmasının avantajını iyi bir şekilde kullanması olarak belirtilebilir. Bu sonuçta H3 hipotezini doğrulamaktadır.

 


KAYNAKÇA

 (1)Ayla OKAY, Aydemir OKAY, Halkla ilişkiler kavram, strateji ve uygulamaları, Der yayınları, 2002, İstanbul. Ss.2

(2)Philip KOTLER, Marketing Management, Prentice Hall, 2003, New Jersey.ss.616

(3)Gönül BUDAK, Gülay BUDAK, Halkla ilişkiler davranışsal bir yaklaşım, İzmir, 1998,2.baskı.ss.10

(4)Metin İŞÇİ, Halkla İlişkiler, Der yayınları, 2002, İstanbul.ss.97

(5)Zeyyat SABUNCUOĞLU, İşletmelerde halkla ilişkiler, Rota ofset, 1992,Bursa.ss.56-59

(6)Filiz Balta PELTEKOĞLU, Halkla İlişkiler nedir?, Beta, 1998, İstanbul.ss.143

(7)Yeşim KALYON, Halkla ilişkiler, Nobel, 2006, İstanbul, ss.71

(8)William M. Pride, O.C. Ferrell, Marketing Concepts and Strategies, Houghton Mifflin Company, 2000, Boston. Ss.473

(9)Frank Jefkins, Modern Marketing, Pitman Publising, 1993, London.ss. 226

(10)Remzi ALTUNIŞIK, Şuayip ÖZDEMİR, Ömer TORLAK, Modern Pazarlama, değişim, 4. baskı, 2006, İstanbul.ss.197.

(11)Kasım KARAHAN, Hizmet Pazarlaması, Beta, 2006, İstanbul.ss..95

  (12)(15)Mehmet KARAFAKIOĞLU, Sağlık Hizmetleri Pazarlaması, Dönence Basın Yayın, 1998, İstanbul.ss.215,ss.217-218

 (13)Nilay BAŞOK YURDAKUL, Gül ÇOŞKUN, Burcu ÖKSÜZ, Hastanelerde halkla ilişkiler: İzmir ili özel hastaneler örnekleminde halkla ilişkiler birimlerinin yapı-işlev ve uygulamalarına yönelik bir araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Nisan 2007, 2(1).ss.33

(14)Bünyamin AYHAN, Kadir CANÖZ, Hastaların hastane tercihinde etkili olan halkla ilişkiler faaliyetleri, ‘. Ulusal halkla ilişkiler sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2006.ss.72